به گزارش پایگاه خبری کرج امروز، اینترنت جهان را متحول کرده است، حالا نوبت وب است که می‌خواهند فرصت‌های بزرگ ایجاد کنند و انقلابی در نحوه زندگی، کار، تفریح و یادگیری ما به وجود آورند. اینترنت رایانه‌ها را به هم متصل می‌کند درحالیکه وب انسان را به هم مرتبط می‌سازد.

مرحله بعدی اینترنت اشیاء (اینترنت همه‌چیز) است. اینترنت اشیاء عبارت است از ایجاد ارتباط هوشمندانه بین افراد، روندها، داده‌ها و اشیاء. اگر چه این ایده زمانی دشوار می‌نمود اما امروزه برای تجارت‌ها، دولت‌ها و مؤسسات آکادمیک تبدیل به واقعیت شده است. امروزه، نیمی از مردم به اینترنت دسترسی دارند، در سال ۲۰۲۰ این رقم به یک‌سوم خواهد رسید. به معنایی دیگر امروزه ۵۰ میلیارد وسیله الکترونیک به اینترنت متصل است. این وسایل فقط رایانه، تبلت و تلفن‌ها نخواهند بود، بلکه فضای پارکینگ ، ساعت‌های دیجیتال، ریل‌های قطار، روشنایی‌های خیابان‌ها، سطل‌های زباله و اجزاء موتورهای جت نیز به اینترنت متصل خواهند شد.

همه این ارتباطات، مقادیر متنابهی از داده‌های دیجیتال ایجاد می‌کند که هرساله دوبرابر می‌شود. ابزارهای جدید این داده‌ها را جمع‌اوری کرده و به اشتراک می‌گذارد (هر هفته پانزده هزار اپلیکیشن توسعه می‌یابد). و با تحلیل، این داده‌ها به اطلاعات تبدیل شده و هر فردی را قادر می‌سازد که تصمیم بهتری بگیرد و مفیدتر واقع شود.

ارزشی که این داده‌ها ایجاد می‌کند بسیار زیاد است. در واقع، اینترنت اشیاء اعتباری به اندازه ۱۹ تریلیون دلار در دهه بعدی ایجاد خواهد کرد. برای بخش خصوصی، این یعنی افزایش ۲۱ درصدی در سود شرکت‌هایشان. دیجیتال کردن شهرها و کشورها می‌تواند برای بخش دولتی نیز سودآور باشد. این امر باعث میزان کارآمدی و کاهش هزینه‌ها به میزان ۴.۶ تریلیون دلار می‌شود. علاوه بر آن، اینترنت اشیاء در حیطه مسائل مهم زیر هم دخیل است: پیری و رشد سریع جمعیت و مهاجرت آنها به مراکز شهرها، تقاضای روبه‌فزونی محدودسازی منابع طبیعی و همینطور توازن دوباره رشد اقتصادی بین بازارهای نوظهور و کشورهای توسعه یافته .

محدودیت‌های فیزیکی

بیش از نیمی از جمعیت جهان در مناطق شهری یا نزدیک آن زندگی می‌کنند و این روند مهاجرت در حال کند شدن نیست. بر اساس آمار سازمان ملل متحد، میزان جمعیت جهان از ۷ میلیارد به ۳/۹ در سال ۲۰۵۰ برسد و ۷۰ درصد این جمعیت در شهرها زندگی خواهد کرد.

راه‌حل‌های سنتی مانند ایجاد زیرساخت‌های فیزیکی به علت کمبود منابع و فضا قابل انجام نیست. استفاده از فن‌آوری در خصوص خدمات شهری (مانند جاده‌ها، آب، الکتریسیته، سوخت، فضای کاری، مدارس و مراقبت‌های پزشکی) بسیار لازم می‌نماید. در آینده، تاکید روی ارتباطات فیزیکی کم‌تر خواهد شد و بیشتر این تاکید بر روی ارتباطات فضای مجازی خواهد بود.

شهرها درگیر چالش‌های بودجه‌ای از قبیل هزینه‌های روبه فزونی و منابع محدود هستند . شهرهای جهان مسئول تولید ۷۰ درصد گازهای گلخانه‌ای هستند و براساس گزارش یو اِن هابیتت، هزینه‌های مربوط به انرژی یکی از مهم‌ترین ردیف‌های بودجه هستند. فن‌آوری می‌تواند با بروزرسانی سیستم روشنایی شهرها در این مهم کمک شایانی انجام دهد. این باعث بهبود امنیت شهروندان می‌شود و محیطی مناسب برای سرمایه‌گذاران علاقمند ایجاد می‌کند.

مسائلی از این قبیل در سیستم‌های لوله‌کشی آب شهری کهنه و قدیمی نیز وجود دارد. برای مثال، سیستم لوله‌کشی آب ایالات متحده با داشتن ۲۴۰ هزار شکستگی در هر سال به پایان عمر خود نزدیک است. هزینه تعمیر این سیستم بالغ بر ۱ تریلیون دلار در طول ۲۵ ساله بعدی است. با قراردادن حس‌گرهای متصل به شبکه در لوله‌های آب زیرزمینی، می‌توان این لوله‌ها را کنترل کرد و به محض شکستگی آن‌ها را گزارش داد.

جمعیت بیشتر به معنی زباله بیشتر است. میزان پسماند جهان در سال ۲۰۲۵ به میزان ۲.۲ میلیارد تن خواهد رسید و مدیریت آن هزینه‌ای بالغ بر ۳۷۵.۵ میلیارد دلار خواهد رسید. اینترنت اشیاء می‌تواند مدیریت پسماند را بهتر کند و از هزینه‌ها بکاهد. برای مثال، حس‌گرهای تعبیه شده در کانتینر زباله‌ها می‌تواند مسوولین را هنگام پرشدن محفظه آگاه سازد و هر صبح، به رانندگان بهترین روش خالی کردن کانتینرها گفته می‌شود. این پیشنهادات، در مقایسه با سیستم ثابت سنتی امروز می‌تواند با افزایش میزان کارآمدی و بهره ‌وری، میلیون‌ها دلار صرفه‌جویی کند.

مدیریت هوشمند و بهینه شهرهای روبه‌رشد باید در اولویت قرار گیرد. ارتباط بین اشیاء و مردم که از طریق سبکه مجازی انجام می‌گیرد، سبب می‌شود که همه داده‌ها را به اطلاعات عملیاتی تبدیل کند تا بتوان آنها را بهتر انجام داد. به این صورت می‌توان الگوها و روندها را سریع‌تر کشف کرد. ما میتوانیم هرچیزی را پیش‌بینی کنیم و یا برای آن رخداد آماده شویم. این رخدادها می تواند خرابی خطوط مونتاژ باشد و یا حوادث طبیعی باشد.

بخش دولتی

بخش دولتی می‌تواند از اینترنت اشیاء، به ویژه در بخش شهری منتفع شود. راه‌حل‌های جدید و خلاقانه در حال حاضر مناطق سبز و ممخروبه شهری را تبدیل به شهر الکترونیک می‌کند. آمار نشان می‌دهد که بین سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۲۵ تعداد شهرهای هوشمند از ۲۱ شهر به ۸۸ شهر خواهد رسید.

طبق تعریف، شهرهای هوشمند آنهایی هستند که اطلاعات ارتباطی را در سه یا چهار منطقه عملیاتی کند و به بیانی ساده‌تر، شهر هوشمند آن است که زیرساخت‌های سنتی شهر (مانند جاده‌ها، ساختمان‌ها و غیره) را با فن‌آوری ترکیب می‌کند تا زندگی شهرواندانش را غنی سازد. پلتفرم‌های خلاق و اپلیکیشن‌های مفید توانسته‌اند میزان ترافیک، انباشتگی پارکینگ‌ها، میزان مصرف انرژی و جرم و جنایت. این برنامه‌ها باعث ایجاد درآمد و کاهش هزینه‌ها شده است.

برای مثال، یک سوم چراغ‌های خیابان‌ها از فن‌آوری دهه۱۹۶۰ استفاده می‌کند. شهرهایی که سیستم‌های الکتریکی کهنه خود را با چراغ‌های حساس به حرکت (motion detect) تعویض می‌کنند، زمان مدیریت و همین‌طور هزینه خود را تا ۷۰ و یا ۸۰ درصد کاهش می‌دهند.

شرکت سیسکو گزارش داده است که روشنایی‌های شهرهای هوشمند باعث کاهش هفت درصدی میزان جرم و جنایت شده است. در ضمن، تیرهای چراغ برق می‌تواند به عنوان نقاط بی‌سیم برای ایجاد شبکه‌های مجازی استفاده شوند. حس‌گرهای بی‌سیم تعبیه شده در خطوط الکتریسیته مزایای بسیاری دارد به عنوان مثال سبب می‌شود که طول آنها از راه دور اندازه‌گیری شود. شهرهایی مانند شهر نیس در فرانسه، با به کارگیری چراغ‌های هوشمند، میزان توانایی لامپ‌ها و همین‌طور ترافیک خیابان را در نظر گرفته و سبب کاهش سرقت خودروها، زورگیری و حتی دزدی از خانه‌ها می‌شوند. این‌گونه روشنایی هوشمند سبب کاهش هزینه انرژی به میزان ۸ میلیون دلار می‌شود.

شهرهای هوشمند سبب کاهش مصرف انرژی در مکان‌های بسته نیز می‌شود. حسگرهای هوشمند داخل خانه و همین‌طور سیستم‌های متصل مدیریتی می‌تواند داده‌های مربوط به انرژی را جمع‌آوری و تحلیل کند. این فن‌آوری می‌تواند میزان مصرف انرژی و هزینه‌ها را به اندازه صد میلیارد دلار در دهه آتی کاهش دهد.

شهرها به علت ترافیک بالا تولید کننده ۶۷ درصد گازهای گلخانه‌ای هستند. برای از بین بردن این معضل، ایالت کالیفرنیا حس‌گرهایی متصل به شبکه در پارکینگ‌ها تعبیه کرده است تا به رانندگان مسیر و فضای دسترسی را بدهد. این برنامه سبب کاهش ترافیک، آلودگی و سوخت شده است. در ضمن، نرخ پارکینگ می‌تواند با توجه به ساعت شلوغی تنظیم شود که درآمد بیشتری برای شهر به همراه خواهد داشت.

رهبران خلاق شهرها به توانایی اینترنت اشیاء واقف هستند. در واقع، برخی از شهرهای خلاق مدیران فن‌آوری اطلاعات دارند.

شهرهای فوق‌العاده

برخی از شهرها در به کارگیری اینترنت اشیاء بسیار حرفه‌ای عمل کرده‌اند. مانند بارسلونا در اسپانیا و شهر سونگدو در کره جنوبی.

شهر بارسلونا که جمعیت حدود ۶/۱ میلیون نفر دراد و دومین شهر بزرگ اسپانیا است، اینترنت اشیاء را به طور کامل به کار گرفته است و توانسته ۶/۳ میلیارد دلار درآمدزایی کند. یک میلیارد دلار از این هزینه به خاطر ایجاد کیفیت در تولید است. بقیه این مقدار به علت کاهش در هزینه‌های محیطی، منابع و عملیاتی است. این شهر پذیرای درآمدی بیشتر از طریق تجارت‌هایی در خصوص خلاقیت می‌باشد.

رهبران شهرها فن‌آوری را به دفاتر شهردارها و شورای شهرها آورده‌اند. این فن آوری در حوزه‌هایی دیگر مانند مدیریت آب، پسماند، پارکینگ و حمل‌ونقل عمومی نیز به ‌کار گرفته شده است. این فن‌آوری‌ها به شدت باعث رشد بارسلونا شده است و کیفیت زندگی شهروندانش را بهبود بخشیده است (بارسلونا جزء معدود شهرهای اروپایی‌ست که مازاد بودجه دارد). برای مثال، این شهر وای‌فای رایگان برای شهروندان خود تعبیه کرده است و به یک طبقه بندی غنی از اپلیکیشن‌های دولتی و شهروندی رسیده است. این شهر از اینترنت اشیاء برای مدیریت مخازن آب نیز استفاده می‌کند که منجر به صرفه‌جویی سالانه ۵۸ میلیون دلاری شده است. این شهر با به کارگیری روشنایی‌های شهری هوشمند باعث صرفه جویی ۴۷ میلیون دلاری و با تعبیه حس‌گرهای هوشمند در پارکینگ‌ها سبب ۶۷ میلیون دلار صرفه جویی شده است.

جای شگفتی نیست که در ماه مارس امسال، اتحادیه اروپا شهر بارسلونا را خلاق‌ترین شهر اروپا بنامد. در همان ماه، مجله فورچون، آقای خاویر تریاس، شهردار شهر بارسلونا را یکی از پنجاه شهردار برتر جهان نامید. همکاری این شهر با شرکت‌هایی مانند سیسکو و مایکروسافت باعث توسعه هرچه بیشتر این شهر شده است. این شهر سعی کرده که به وسیله تلفن‌های همراه فاصله بین شهروندان و دولت را کاهش دهد.

شهروندان شهر سونگدو (Songdo) در کره جنوبی، می‌توانند از طریق شبکه شهری به خدمات آن مانند مراقبت پزشکی، حمل و نقل، امنیت و موسسات آموزشی در زمان کم‌تر از دوازده دقیقه دسترسی داشته باشند یا حتی از طریق اینترنت نیازهای خود را رفع کنند. اطلاعات آنی ترافیک، آنها را کمک می‌کند تا سفری راحت داشته باشند. خدمات سلامتی از راه دور مخارج و هزینه‌ها را کاهش داده است.

این شهر، به علت مشارکت های بخش دولتی و خصوصی تبدیل به آزمایشگاه زنده مدیریت شهری و خدماتی شده است. این شهر تبدیل به الگویی برای شهرهای دیگر شده است. هدف تنها توسعه خدمات شهری و بهبود زندگی شهروندی نیست، هدف ایجاد ارزش‌های اقتصادی به منظور جذب افراد و شرکت‌های جدید نیز هست. این اقدامات توانایی خلق اقتصاد واقعی در ۱۵ سال بعدی را دارد. ایجاد اقتصاد درست باعث ایجاد سیصدهزار شغل و تولید ناخالص منطقه‌ای ۴/۲۶ میلیارد دلار می‌شود. در ضمن پیش‌بینی می‌شود به میزان چهارونیم میلیون تن از تولید دی‌اکسید کربن کاسته خواهد شد.

جهان چگونه بارسلونا و سونگدو را یک مثال خوب می‌بیند تا یک استثناء؟

اول مهم است که ما اینترنت اشیاء را بر اساس مشکلات مختلف اولویت‌بندی کنیم. ابراز مزایای واقعی این برنامه‌ها و سپس جذب معیارهای اقدامی سبب حمایت از این گونه فعالیت‌ها می‌شود. رهبران شهرها باید از اقداماتی تقلید کنند که قابلیت پیاده سازی در شهرشان را داشته باشد مانند پارکینگ‌های هوشمند. رهبران ابتدا این طرح‌ها را به صورت آزمایشی انجام دهند تا حدود و توانایی آنها تعیین شود.

دوم اینکه شهرها باید در مورد سرمایه‌گذاری فن‌آوری اطلاعات تجدید نظر کنند. این یعنی دوری از خرید خدمات مجزا و در عوض تمرکز بر سیستم‌های مرتبط به هم.

با ساختن زیرساخت‌هایی که سازگار با اپلیکیشن‌های جدید باشند و بتوان آنها را خودکار کرد و همینطور استفاده از شبکه‌های پهناوری که بتوانند وسایل و حس‌گرهای مختلفی را کنترل کنند، شهرها و کشورها می‌توانند میلیاردها دلار صرفه جویی کنند. تلفیق فن‌آوریهای متصل بهم مانند مدیریت آب و فاضلاب، روندهای شهری، خانه‌های هوشمند و سیستم‌های انرژی سبب تاثیرات بزرگ‌تر و بهتر خواهد شد.

سوم اینکه شهرها باید نسبت به فن‌آوری اطلاعات نگاهی ارزش آفرین داشته باشند و نه نگاهی هزینه‌بر. در حقیقت، فن‌آوری اطلاعات دولت‌ها را قادر می‌سازد تا بتواند استراتژی‌های خود را بهبود بخشند و شهر را به شکوفایی و آبادانی برسانند. هزینه‌هایی که صرف فن‌آوری اطلاعات می‌شود طی مدت کوتاه چندساله جبران خواهد شد. دولت‌ها می‌توانند میزان کارآمدی کارمندان خود را افزایش دهند، استعدادها و شغل‌های بیشتری جذب کنند، درآمد بیشتری تولید کنند (بدون افزایش مالیات) و همین‌طور سطح کیفیت شهروندی را ارتقاء دهند. اینترنت اشیاء می توانند رقمی حدود ۶/۴ تریلیون دلار در بخش دولتی اعتبار ایجاد کند. این رقم را نمی‌توان به آسانی نادیده گرفت.

چهارم اینکه جهان نمی‌تواند از پذیرفتن فن‌آوری به روش‌های جدید ترسی به خود راه دهد. همان‌طور که اینترنت در حال تکامل است، فن‌آوری صنایع هم باید امنیت خود را بالا ببرند. ما باور داریم که قوانین صنایع که به استانداردهای بین‌المللی وفادار هستند خود می‌توانند مقوله امنیتی و حریم خصوصی را ارتقا بخشند. این میزان امنیت را می‌توان از طریق ابزارآلات کارآمدی که به کاربران حق انتخاب می‌دهد و آنها را نسبت به جمع‌آوری اطلاعاتشان آگاه می‌کند بالا برد.

پنجم اینکه شهرهای هوشمند نیازمند همکاری شرکای بخش خصوصی و دولتی هستند. این‌گونه همکاری باعث کاهش هزینه، حل مشکلات و افزایش سود شهروندان و صنایع می‌شود. ما متوجه شدیم که شهرهای هوشمند همگی دارای چهار عامل ذیل هستند:

۱.         رهبری خلاق و شجاعانه که برنامه‌ای واضح و مدون دارد و نتایج از قبل پیش‌بینی شده است.

۲.         همکاری و تعامل کامل بین بخش دولتی و خصوصی

۳.         نقشه راهبردی فن‌آوری ارتباطی اطلاعات و کارگاه‌هایی به منظور پیاده‌سازی پروژه‌های کلان و جزئی

۴.         تعهد به ضرب‌العجل‌ها و زمان‌بندی به پایان رساندن پروژه‌ها

هنگامی که خطرات و پاداش‌ها بین همه از قبیل رهبران دولتی، بخش خصوصی، سرمایه‌گذاران و شرکت‌های فن‌آوری به یک اندازه پخش شود، احتمال انجام پروژه‌ها بیشتر خواهد شد، چرا که منافع همگی در خطر خواهد بود. این همکاری‌ها عامل مهمی در مدیریت و فایننس پروژه‌هایی است که نیازمند زیرساختارهای پیشرفته و معماری فن‌آوری هستند.

در پایان، پیشنهاد ما اینست که پروژه‌ای را به صورت آزمایش شروع کنید. رهبران شهرها نشان داده‌اند که اینترنت اشیاء مشکلات زیادی را حل کرده و سطح زندگی شهروندان بسیاری را بهبود بخشیده است. شرکت سیسکو در تحقیقی متوجه شده است که طرح آزمایشی باعث ایجاد اسپانسر می‌شود، تجارت را افزایش می‌دهد و فن‌آوری مورد نیاز را بهبود می‌بخشد. این طرح‌های آزمایشی باید دارای معیارهایی مشخص برای موفقیت باشند. پشتکار و سخت‌کوشی در چالش‌های سیاسی و فن‌آوری می‌تواند موفقیت شما را رقم بزند.

ترجمه: محسن راعی