به گزارش کرج امروز، امروزه شهرهای بزرگ دچار مشکلات ناشی از تولیدات دی اکسید کربن هستند. این شهرها بیشتر به صورت عمودی در حال توسعه هستند و بسیاری از آنها پراکندگی کمی دارند. سوال مهمی که وجود دارد این است که چگونه می توان از تبدیل شدن زمین به محلی پرجمعیت و کثیف جلوگیری کنیم.

هر ساله، صدها میلیون نفر از مناطق روستایی به شهر مهاجرت می کنند تا فرصت‌های جدیدی در زندگی خود ایجاد نمایند. در جهانی ایده آل، دولت‌ها از نقدینگی لازم برخوردار هستند تا زیرساخت های مورد نیاز جهت شهری شدن را ایجاد نمایند. اما به نظر می رسد تنها تعداد معدودی از دولت ها پول و اراده سیاسی دارند تا از شکاف های ممکن جلوگیری نمایند.

در کنفرانس ها توسعه اغلب این شنیده می‌شود که سرمایه کافی برای توسعه زیرساخت ها وجود ندارد. اما حقیقت این نیست. جهان کمبود سرمایه ندارد، تنها در ایالات متحده حدود ۴۳ تریلیون دلار تحت مدیریت است. سرمایه گذاران مختلف، از صندوق تامینی تا شرکت های بیمه ای در محیطی با نرخ سود تقریبا صفر درصد دارای نقدینگی فراوانی هستند. بنابراین به نظر می رسد مشکل در پروژه های بانکی‌ست. این پروژه ها به اندازه کافی برای سرمایه گذاران جذاب نبوده اند.

دلایل مختلفی وجود دارد که چرا سرمایه گذاران از سرمایه گذاری در حوزه زیرساخت ها هراس دارند. عمده علت آن احتمال عدم بازگشت سرمایه و یا ریسک های سیاسی‌ست. چالش مهم این است که سرمایه گذاران به خوبی متوجه سرمایه با جریان نقدینگی ثابت مانند عوارضی جاده ای، نیروگاه و یا یک دستگاه آپارتمان هستند. اما به منظور جلوگیری از گسترش بی رویه شهر، هماهنگی میان سازمان‌های مختلف شهری (مانند سازمان آب، برق، قطار شهری) ضروری است. در مدل های مالی سنتی، برای سرمایه گذاران ممکن نبود که امیدی به بازگشت مالی بر اساس ارزش های انتزاعی داشته باشند. با جذب سرمایه گذاران در این حوزه می‌توان شاهد رشد اقتصادی، رقابت شهرها،ایجاد شغل بیشتر و استفاده موثر از انرژی باشیم.

اینجاست که می‌توان از محصولات مالی جدید و "قرارداد تاثیر اجتماعی" (social impact bonds) استفاده نمود. قرارداد تاثیر اجتماعی پیمانی‌ست با بخش دولتی که در آن نتایج اجتماعی بهبود یافته تضمین می شود و در نهایت سبب می‌گردد تا بخش دولتی بتواند هزینه های اضافی خود را محدود سازد. این محصولات مالی سبب ایجاد دادوستدهای بدون ریسک ما بین سازمان‌های دولتی، خصوصی و غیرانتفاعی می‌شود. به عنوان مثال،در سال ۲۰۱۴، ایالت ماساچوست، شرکت غیرانتفاعی Roca و گروهی از سرمایه‌گذاران متعهد شدند تا از جرایم پرتکرار جلوگیری نمایند. اگر شرکت Roca بتواند اقداماتی انجام دهد تا مجرمان کم تری وارد زندان ها شوند، بخش دولتی متعهد می‌شود تا سرمایه هزینه شده و سود مناسب به این شرکت پرداخته شود. بخش دولتی به این سرمایه گذاری تمایل دارد چرا که نگهداشتن افراد در زندان بسیار هزینه بر است. اگر این شرکت نتواند تعهدات خود را انجام دهد، سرمایه گذاران قطعا دچار ضرر خواهند شد.

قرارداد تاثیر اجتماعی تنها مشکلاتی را می‌تواند حل نماید که بتوان آن را بی طرفانه سنجید. اینگونه پیمان‌ها بهترین روش به منظور توسعه شهری پایدار و خلق محیطی با داده‌های واقعی هستند. به عنوان مثال باید قرادادی ایجاد شود تا به مدیران املاک و مستغلات و همین طور افراد دست اندرکار در حوزه زیرساخت پاداش اضافی داده شود اگر این دو بخش فعالیت های خود را با هم هماهنگ نمایند و همکاری‌های خود را به مرحله ای فراتر از حداقل های استاندارد ببرند. همکاری های این دو بخش می تواند کاهش زمان مسافرت های شهری و یا میزان آلودگی ها باشد.

این‌گونه قرادادها باعث ایجاد اشتیاق به فعالیت بیشتر می شود. به جای جذب سرمایه گذار یک پروژه، این قراردادها با ایجاد تغییرات در مذاکرات می توانند میزان ریسک فعالیت ها را کم کنند و سرمایه گذاران بیشتری را در حوزه های منفعل پیدا نمایند. سرمایه‌گذاران و کارآفرینانی که به این گونه فعالیت ها علاقمند هستند قطعا این سوال نیز توجهشان را جلب خواهد کرد که " ما به جز تعرفه تعیین شده چه عایدمان می شود اگر با هم تراکم جاده ها را به میزان ده درصد و یا میزان قطعی برق را به میزان ۵۰ درصد کاهش دهیم. قرارداد تاثیر اجتماعی باعث میشود تا توسعه دهندگان مستقل با هم همکاری داشته باشند و به اهداف مد نظرشان سریع تر برسند.

البته ممکن است این گونه اقدامات هزینه زیادی برای مدیریت شهری داشته باشد اما با انجام درست پروژه ها این هزینه ها به شهر باز می‌گردد. اگر طرفین قرارداد به تعهدات خود وفادار باشند، شهری خواهیم داشت که مناطق فقیرنشین ندارد و دیگر نیازی نیست که کارگران به شهرهای دیگر برای پیدا کردن شغل سفر نمایند. در این گونه شهرها آب پاک و انرژی برق ارزان در همه جا یافت می‌شود.

ترجمه: محسن راعی