به گزارش پایگاه خبری کرج امروز، کشورهای حاشیه خلیج فارس در سال‌های اخیر با چالش‌های جدی در زمینه کمبود نیروی کار متخصص و ماهر روبه‌رو شده‌اند. این مسئله به ویژه با افزایش نیاز به تخصص‌های فنی و فناوری‌های نوین در صنایع مختلف شدت گرفته است. با این حال، کشورهایی مانند عربستان سعودی، امارات متحده عربی و قطر توانسته‌اند با اتخاذ چندین رویکرد مؤثر، این چالش را تا حدی مهار کنند؛ این رویکردها، به‌ویژه در زمینه ایجاد مراکز نوآوری، تقویت مهارت‌های نیروی کار محلی و توانمندسازی زنان، می‌تواند برای ایران نیز الگوهای کارآمدی به شمار رود.

۱. ایجاد مراکز نوآوری و جذب متخصصان

یکی از اصلی‌ترین استراتژی‌های کشورهای حاشیه خلیج فارس در مقابله با کمبود نیروی کار، تأسیس مراکز نوآوری و هاب‌های فناوری است. این مراکز با هدف جذب استعدادها و متخصصان جهانی، به فضایی برای تحقیق، توسعه و کارآفرینی تبدیل شده‌اند. به عنوان مثال، امارات متحده عربی با تأسیس "دبی تک" به عنوان یک مرکز نوآوری بزرگ، شرایطی را برای جذب استارتاپ‌ها و متخصصان فناوری فراهم کرده است. این نوع مراکز می‌توانند به نیروی کار داخلی نیز فرصتی برای رشد و توسعه دهند و از این طریق نیروی متخصص مورد نیاز صنایع پیشرفته را تأمین کنند.

در ایران، با توجه به رشد روزافزون فناوری‌های نوین و دیجیتال، ایجاد چنین مراکزی می‌تواند کمک بزرگی به جذب استعدادهای خارجی و همچنین تقویت توانمندی‌های متخصصان داخلی باشد. به‌ویژه در شهرهایی مانند تهران، اصفهان و شیراز که از زیرساخت‌های نسبی خوبی برخوردارند، می‌توان با تأسیس هاب‌های نوآوری، این مناطق را به قطب‌های فناوری تبدیل کرد.

۲. تقویت مهارت‌های نیروی کار محلی

یکی دیگر از رویکردهای مؤثر کشورهای حاشیه خلیج فارس، سرمایه‌گذاری در آموزش و توسعه مهارت‌های نیروی کار داخلی است. کشورهای مانند قطر و عربستان سعودی برنامه‌های آموزشی گسترده‌ای را برای تجهیز نیروی کار محلی به مهارت‌های مورد نیاز در صنایع مختلف به ویژه در حوزه‌های فنی و مهندسی راه‌اندازی کرده‌اند. این برنامه‌ها شامل دوره‌های آموزشی تخصصی، همکاری با دانشگاه‌ها و ایجاد فرصت‌های کارآموزی در صنایع مختلف است. در ایران نیز، با توجه به نیاز فزاینده به نیروی کار ماهر در حوزه‌های مختلف مانند فناوری اطلاعات، مهندسی، صنایع نفت و گاز و تولید، تقویت برنامه‌های آموزشی می‌تواند یکی از بهترین راه‌حل‌ها برای مقابله با کمبود نیروی کار باشد. به‌ویژه، گسترش همکاری بین دانشگاه‌ها و صنایع مختلف در ایران می‌تواند به کاهش فاصله میان تحصیلات دانشگاهی و نیازهای بازار کار کمک کند. ایجاد دوره‌های آموزشی برای مهارت‌های خاص و تخصصی، به‌ویژه در مناطق کمتر توسعه‌یافته، می‌تواند موجب ارتقای کیفیت نیروی کار داخلی شود.

۳. توانمندسازی زنان در محیط کار

توانمندسازی زنان و ترویج برابری جنسیتی در محیط‌های کاری یکی دیگر از استراتژی‌های کشورهای حاشیه خلیج فارس برای مقابله با کمبود نیروی کار است. کشورهای منطقه، به ویژه امارات و بحرین، تلاش کرده‌اند با ایجاد سیاست‌های حمایتی برای ارتقای شغلی زنان، حضور آن‌ها در بازار کار را تقویت کنند. این سیاست‌ها شامل تسهیلات مالی برای کارآفرینان زن، برنامه‌های حمایتی برای خانواده‌ها و گسترش فرصت‌های شغلی برابر برای زنان است. در ایران نیز با توجه به ظرفیت‌های موجود در نیروی کار زنان، توانمندسازی آنان می‌تواند به عنوان یک راه‌حل مؤثر برای کاهش کمبود نیروی کار در نظر گرفته شود. برای مثال، گسترش فرصت‌های شغلی در صنایع مختلف، فراهم آوردن امکانات مناسب برای تعادل کار و زندگی زنان و تقویت فرهنگ برابری جنسیتی می‌تواند به افزایش مشارکت زنان در بازار کار کمک کند. این امر نه تنها موجب استفاده بهینه از نیروی کار موجود می‌شود بلکه به رشد اقتصادی کشور نیز کمک خواهد کرد. کمبود نیروی کار متخصص و ماهر یکی از چالش‌های بزرگ بسیاری از کشورهای دنیا، از جمله ایران است. به‌ویژه در دنیای امروز که نیاز به فناوری‌های نوین، تخصص‌های فنی و مهارتی به شدت افزایش یافته است، ایران نیز باید به راه‌حل‌های مشابه با کشورهای حاشیه خلیج فارس توجه کند. با ایجاد مراکز نوآوری، تقویت مهارت‌های نیروی کار محلی و توانمندسازی زنان در محیط کار، ایران می‌تواند گام‌های مؤثری در جهت رفع این چالش بردارد و به یکی از قطب‌های بزرگ اقتصادی و فناورانه منطقه تبدیل شود.

محسن راعی؛ آینده‌پژوه و نویسنده