به گزارش پایگاه خبری کرج امروز، در میانه‌ی روزهای شلوغ کرج، صدای ممتد بوق خودروها، موتور سیکلت‌ها و ساختمان‌های در حال ساخت، تنها شنیده نمی‌شود، بلکه احساس نیز می‌شود؛ این اصوات استرس و اضطراب را در وجود شهروندان تزریق می‌کند اما در گوشه‌ای از همین شهر، مسیرهای پیاده‌روی سبز، المان‌های هنری و نورپردازی آرامش‌بخش، تجربه‌ای متفاوت از زندگی شهری را ارائه می‌کنند؛ این تضاد نشان می‌دهد که زیبایی شهری و طراحی محیطی نه تنها جنبه بصری دارند، بلکه نقش مهمی در سلامت روان و کیفیت زندگی شهروندان ایفا می‌کنند.

بر همین مبنا گشتی در شهر زدیم و با تعدادی از شهروندان به گفت‌وگو نشستیم. در یکی از پیاده‌راه‌های کرج خانم زهرا کریمی، شهروند کرجی، با صدای آرام و کمی خسته گفت: "قبلا وقتی می‌خواستم با دخترانم شبانه پیاده‌روی کنم استرس و اضطراب زیادی داشتم، صدای بوق و سر و صدا گاهی حتی باعث می‌شد مسیرم را تغییر بدهم؛ حالا با ایجاد مسیرهای سبز، نورپردازی مناسب و دیوارنگاری‌ها، هنگام حرکت در پیاده‌راه، حس آرامش و امنیت بیشتری دارم و کمی از اضطراب روزمره‌ام کم می‌شود."

وی ادامه داد: "این تغییرات شاید ساده به نظر برسد، اما واقعاً این دوره نسبت به سال‌های اخیر تفاوت زیادی ایجاد شده؛ وقتی مسیرها تمیز و روشن است و فضای سبز وجود دارد، آدم راحت‌تر نفس می‌کشد و حتی دلت می‌خواهد کمی بیشتر پیاده‌روی کنی."

ایجاد مسیرهای پیاده‌روی سبز، نصب دیوارنگاری‌های هنری و افزایش فضای سبز در حاشیه خیابان‌ها تنها بخشی از اقدامات مدیریت شهری در دوره جاری است؛ علاوه بر این، نصب پنل‌های کاهش آلودگی صوتی در مسیرهای پرتردد، مدیریت دقیق ترافیک و هدایت جریان عبور خودروها به کاهش سروصدا کمک کرده و محیط را برای خانواده‌ها و شهروندان سالمند امن‌تر کرده است.

تحقیقات روان‌شناسی شهری و گزارش‌های میدانی نشان می‌دهد که آلودگی صوتی ارتباط مستقیم با اضطراب، فشار خون، اختلال خواب و حتی کاهش بهره‌وری افراد دارد.  

شهرهایی که به طراحی زیبا و آرام فضاهای عمومی اهمیت می‌دهند، شهروندان شادتر، سالم‌تر و رضایتمندتری دارند؛ از این رو کرج می تواند یکی از نمونه‌های موفق در ایران باشد که با ترکیب هنر، معماری و مدیریت هوشمند فضاهای شهری، به کاهش اضطراب و ارتقای سلامت روان شهروندان توجه می‌کند.

کارشناسان شهری تأکید می‌کنند که سلامت روان و تجربه زندگی شهری، مکمل خدمات فیزیکی شهری هستند؛ تجربه میدانی در کرج نشان می‌دهد که حتی اقدامات ساده و هدفمند، مانند کاشت درختان در مسیرهای پرتردد، دیوارنگاری ساختمان‌ها، نصب نیمکت‌های پارکی و المان‌های هنری کوچک، نه تنها زیبایی بصری شهر را افزایش داده بلکه احساس امنیت و رضایت شهروندان را تقویت کرده است.

مدیران شهری کرج همچنین توجه ویژه‌ای به جوانان و سالمندان داشته‌اند؛ ایجاد مسیرهای پیاده‌روی امن و روشن، فضای سبز قابل دسترس و امکانات تفریحی کوچک، باعث شده که افراد با هر سن و جنسیتی بتوانند از محیط شهری لذت ببرند و از این طریق اضطراب روزمره کاهش یابد.  

کارشناسان بر این باورند که این اقدامات باعث ارتقای مشارکت اجتماعی و کاهش تنش‌های روانی در جامعه شهری می‌شود. نکته قابل توجه این است که بسیاری از این تغییرات، نیاز به بودجه‌های کلان ندارد و با اندکی ذوق و سلیقه می‌توان شهرها را به محیطی زیباتر و امن‌تر برای شهروندان تبدیل کرد.

ترکیب هنر، معماری و مدیریت هوشمند فضاهای شهری می‌تواند تأثیر فوری و ملموسی بر سلامت روان شهروندان داشته باشد؛ تجربه کرج نشان می‌دهد که وقتی مدیریت شهری با گوش و چشم انسان‌ها هماهنگ عمل می‌کند، زندگی شهری از یک نبرد روزمره با سروصدا و استرس، به تجربه‌ای آرام، خلاقانه و دلگرم‌کننده تبدیل می‌شود.

در نهایت، تجربه کرج به ما یادآوری می‌کند که زیبایی شهری و کاهش اضطراب شهروندان، بخشی از توسعه پایدار شهر است. مدیریت شهری موفق، فراتر از آسفالت و چراغ راهنمایی، به کیفیت زندگی، سلامت روان و تجربه شهروندان اهمیت می‌دهد و این نگاه، کلید ساخت شهری انسانی‌تر و دوست‌داشتنی‌تر است.

گزارش از مرضیه بیرامی